Na tą wycieczkę jechaliśmy z przekonaniem, że w Kościołach Pokoju interesująca jest tylko historia. Na szczęście nie mieliśmy racji.
Niemniej jednak od historii zaczniemy...
A historia ta dzieje się w XVII-wiecznej Europie, w której to państwa protestanckie spiskują przeciwko dynastii Habsburgów i vice versa. W rezultacie wybucha Wojna trzydziestoletnia, w wyniku której pozycja Habsburgów słabnie i która kończy się w 1648 r. zawarciem traktatu westfalskiego. Na mocy tego traktatu Ferdynand, z Bożej łaski uświęcony i wybrany cesarz rzymski, po wieki August, król Niemiec, Węgier, Czech, Dalmacji, Chorwacji, Slawonii, etc. etc. arcyksiążę Austrii, książę Burgundii, Brabancji, Styrii, Karyntii, Karnioli, margrabia Moraw, książę Luksemburga, Górnego i Dolnego Śląska, Wirtembergii, Teck etc. książę Szwabii, hrabia Habsburga, Tyrolu, Ferreti, Kyburga, Gorycji etc. landgraf Alzacji, margrabia Świętego Cesarstwa Rzymskiego, Burgau, Górnych i Dolnych Łużyc etc. pan Marchii Wendyjskiej, Salin, Port Naon etc. etc. etc. przyznaje śląskim luteranom prawo do wybudowania na podległych mu terenach trzech świątyń. Jednak, mimo że miał być to gest pokoju i tolerancji, Ferdynand Habsburg sprytnie obwarowuje swoją zgodę szeregiem warunków:
- kościoły musiały znajdować się poza murami miasta w odległości strzału armatniego,
- nie mogły mieć dzwonnic ani szkoły parafialnej,
- nie mogły mieć bryły przypominającej kościół,
- musiały być zbudowane z materiałów nietrwałych (drewna, słomy, piasku, gliny),
- okres ich budowy nie mógł przekroczyć 1 roku.
Mimo tych utrudnień Kościoły Pokoju powstały w Świdnicy, Głogowie i Jaworze. Kościół głogowski runął wkrótce po wybudowaniu, i mimo że został odbudowany ostatecznie spłonął w XVIII w. w czasie wielkiego pożaru miasta. Dwa pozostałe Kościoły Pokoju zachowały się do dziś i oba są wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO.
Kościół Pokoju w Jaworze |
obecnie
Ze względu na niepozorny wygląd zewnętrzny Kościołów Pokoju nie wiadomo, czego właściwie spodziewać się w środku. A tymczasem barokowe wnętrza zaskakują umiarkowanym przepychem i kameralnym klimatem. Oba kościoły są piękne, ale większe wrażenie robi ten świdnicki. Wzdłuż jego ścian biegną cztery piętra empor pokryte wersetami z Biblii i ilustrującymi je malowidłami. Empory stanowią wspaniałe tło dla kilku wyróżniających się elementów: XVIII-wiecznej barokowej ambony, XVII-wiecznych organów, malowanych stropów. Ołtarza w świdnickim kościele nie było dane nam zobaczyć gdyż akurat był osłonięty z powodu remontu. Dobre wrażenie we wnętrzach psuje nieco bałagan dający się zauważyć po kątach i na tyłach obu kościołów, gdzie składowane są przeróżne rzeczy niewiadomego przeznaczenia.
Podczas zwiedzania Kościołów emitowane jest nagranie mające zastąpić przewodnika, dzięki któremu można się zapoznać z ich historią i architekturą. Nie jest to rozwiązanie idealne, ale ekonomiczne.
wnętrze Kościoła w Świdnicy |
Oba Kościoły Pokoju znajdują się w bardzo przyjemnym, zielonym i zadbanym otoczeniu - jaworski w parku, natomiast świdnicki w czymś na kształt ogrodu, którego część zajmuje cmentarz z zabytkowymi nagrobkami.
informacje praktyczne dotyczące Kościoła w Świdnicy
lokalizacja: Świdnica, pl. Pokoju 6; zgodnie z warunkami traktatu westfalskiego leży poza murami miasta, ale bez problemu można dotrzeć z Rynku na piechotę
nabożeństwa: Kościół należy do świdnickiej parafii ewangelicko-augsburskiej, nabożeństwa odbywają się w każdą niedzielę i święta o godzinie 10.00 oraz w święta przypadające w tygodniu o godzinie 17.30
zwiedzanie:
kwiecień - październik
od poniedziałku do soboty w godzinach 9.00-18.00; w niedzielę i święta w godzinach 11.30-18.00
listopad - marzec
zwiedzanie możliwe tylko po wcześniejszym umówieniu się telefonicznym: + 48/74 852 28 14 lub 603 331 578
cennik:
bilet normalny 10 zł
bilet ulgowy 5 zł
informacje praktyczne dotyczące Kościoła w Jaworze
lokalizacja: Jawor, Park Pokoju 1; dojazd bardzo dobrze oznakowany
nabożeństwa: Kościół należy do parafii ewangelicko-augsburskiej w Jaworze, nabożeństwa odbywają się w każdą niedzielę o godzinie 11.00
zwiedzanie:
kwiecień - październik
od poniedziałku do soboty w godzinach 9.00-17.00; w niedzielę w godzinach 12.00-17.00
listopad - marzec
zwiedzanie możliwe tylko po wcześniejszym umówieniu się telefonicznym: 76/ 870-51-45 lub 76/ 870-32-73
cennik:
bilet normalny 10 zł
bilet ulgowy 5 zł
niestety za fotografowanie trzeba dopłacić kolejne 5 zł